Category: <span>Liburutegiak</span>

Liburutegiak Lugorri

2022an Txanogorritxo Hondarribiko Liburutegian

Aurreko urteetan bezala, 2022an Txanogorritxo gaiaren inguruan hainbat ekitaldi antolatu genituen helburu batzuekin: gaiaren ikuspuntu desberdinak izatea eta komunitatearen beharrei erantzutea.

Eskolako tailerrekin eskolen komunitatearekin aritu ginen; zinemaren bidez natura, helduak edota emakumea ekarri genuen liburutegira; autodefentsa ikastaroa ere izan genuen; Jokin Mitxelenaren, zuzeneko, marrazkiek gure idazleek, beraien testuen, irakurketa lagundu zuten; liburutegian izaten diren idazketa tailerrean aritzen direnen testuekin gure orrimarkatzaileak egin genituen;…

Liburutegia ez doala norabide bakarrean argi dugunez, jasotakoa komunitateari itzuli behar zaio. Horren adibide bat Hondarribiko Liburutegiaren bildumaren lehendabiziko zenbakia da: Txanogorritxo. Bertan Amaia Egidazu-k, Ainara Oscoz-ek eta liburutegiak berak dinamizatutako tailerren materiala bildu eta monografia bezala parte hartu zutenei banatu diegu, eta liburutegian bertan ere denon eskura izango dugu. Horrekin nahikoa ez eta era digitalean ere jarri dugu zabaltzeko asmoz. Hemen dauzkazue Txanogorritxo1 eta Txanogorritxo2

Liburutegiak

Armagintza eskolaren funtsa katalogatzen Portalean

Eibarreko liburutegian uda hasieratik hona aritu gara lanean Portalea eraikinean, lehengo arma fabrika zaharrean berreraikitako kultura-etxe laberintiko honetan. Bertan Armeria Eskolako XX. mendeko liburutegiko funtsa katalogatzen ari gara. Azken dokumentuekin gabiltza jada, amaitzear dugun lantxo honetan. Hauek batez ere ingeniaritza munduko testu-liburu, aldizkari eta katalogoak dira.

Azken apalategietan Estatu Batuetako pasa den mende hasierako enpresa askoren katalogoak aurki ditzakegu, eskuz egindako ilustrazio ederrekin apaindutako katalogoak dira. Gainera, Eibarrek 50. eta 60. hamarkadetan edukitako hazkunde industriala funts honetako dokumentuetan irudikatzen da, bertako enpresen txostenak, esku-liburuak eta aktak direla medio. Eibarren maila handiko teknologia ingeniariak zituztela ezin da zalantzan jarri!

Armagintzaren inguruan ez da gauza handirik agertu, atal horren inguruko dokumentazioa Armagintza Museoan baitago.


Andoni Olaetxea

Bloga Liburutegiak

Historia arakatuz istorioei esker : ‘Diez mil elefantes’ komikia

Historia edo historiak kontatzeko Hamaika modu daudela erakutsi dugu maiz. Gehienetan oinarritzen gara dokumentazioan, oinarri fidagarrietan, garaikoetan…

Kasu honetan oinarritzat hartu den materiala irudizkoa da. filmatutako eta argazkietan jasotako hainbat eta hainbat dokumentu. Baina zer erakusten dute hauek? eta zer ezkutatzen dute?

Galdera hauen erantzunak topatu asmoz, burutu dute Pere Ortín eta Nzé Esono Ebalék Afrika Beltzeko Ginean gertatuko irudi haien gainerko bertsioa. Komiki formatuan. Bic boligrafoz egindako marrazkiekin, baita garaiko dokumentuen collagekin ere.

‘Diez mil elefantes’ komikia katalogoan eta komikiaren iruzkina

Bloga Liburutegiak Lugorri

Ekialde Hurbila komiki bidez, tunel batetik abiatuta

Rutu Modan

Túnels. Llibreria Finestres 

Kidetzaren Kutxa Indiana Jones ala Laura Croft-en helburuen artean, edo jabetzen artean badugu ere, hura topatzea dute helburu Rutu Modanen komiki honen protagonistek. Hauek talde heterogeneo batera batu beharko dute, nork berak bere txangurro tartean, kutxa sakratuaren bila abiatzeko. 

Abentura klasiko bezala irakurtzen ahal da komikia, Tintin ala Blake eta Mortimerren kutsukoa. Bederen, estilo argiari nahiz narrazioaren zein bineten antolaketari dagokionez. Umorea eta tentsioa ere badauzka tartean. 

Bistan denez, dialogo eta egoera surrealistek errealitatea behar dute oin gisa, nekez dira asmatzekoak. Esaterako, unibertsitateko irakasle eta ikertzaileen herrak eta zitalkeriak oso errealak dirudite. 

Lurralde okupatuen inguruan bizi diren pertsonak gizaki gisa portatzen dira, bakoitza bere izaeraren arabera. Protagonista nagusia emakumezkoa eta judutarra izatea ez da kasualitatea, autorearen nolabaiteko sosias papera egiten baitu. Alegia, abentura klasikoaren funtzioa oso ondo betetzen du komikiak, entretenigarria da. 

Ostera, lehen irakurketa horrek oihartzuna uzten du. Bukaerako cliffhangerrak erremate bikaina da, baina, era berean, amildegian esekita uzten gaitu eta, ondorioz, narrazioak abentura klasikoa baino askoz gehiago ezkutatzen duela pentsatu behar dugu. Azken batean, hobeto pentsatuz gero, heterogeneidadea ez da soilik errekurtso literarioa, eta bilaketa lur azpian eta estrategia ezberdinetan gertatzea ere ez. Horretan datza komikiaren handitasuna: bigarren irakurketaz eta esanahiaz jabetzeaz.

Ezin aipatu gabe utzi argitaletxea, Bartzelonako Llibreria Finestres-ek sortutako Finestres argitaletxea hain zuzen ere. Liburu dendetan liburuak saltzen badira ere, Finestresen gehiago topatuko duzu. Harrera goxoa, liburu funtsa itzela (“sarrera”ko gunetik ateratzea oso latza da), irakurtzeko Diogenes gunea, kafetegia, giroa, jarduerak, liburuen iruzkinak… eta orain, gainera, komiki edizioa. Ez nolanahikoa, kaleratu dituzten tituluak zein baino zein interesgarriagoak dira! Eta itzulpenak katalanera irakurtzea horren urrun ez dagoen kulturara hurbiltzeko bide erraza da. 

Azkenik, Ekialde Hurbilaren gaineko komikiak uste baino ugariagoak dira. Aski ezagunak diren kanpotarren kronikekin batera (Delisleren Jerusalemgoak, Saccoren Palestinari buruzkoak, Zerocalcareren Kobane eta gainontzeko kurdulogiarenak), bertoko emakumezkoen lanak ere aipagarriak dira: Doganen Prison n.5; Girardiren Kurden people; Merhejen Erreximentadun yogurta eta, orain Modanen tunelak. Paisaiak, gaiak, pertsonak, gatazkak, nahiak… gureak ez diren begien bidez azalduta.

Dst jauna.

Liburutegiak

Cristóbal Balenciaga Museoaren liburutegia

Cristóbal Balenciagaren izena entzutean denok dakigu nor zen. Jostuna eta moda diseinatzailea, mundu zabalean ospetsua da eta Getariako herriaren izenari sendo lotua dago. Herri honetan jaio zen eta bertan eman zituen, gaztetan, joskintzako bere lehen pausuak, Casa Torreseko markesaren laguntzari esker hasi zelarik.

2011an, Getarian, Cristóbal Balenciagari eskainitako Cristobal Balenciaga Museoa zabaldu zuten. Herriaren goiko aldean kokatzen da, Aldamar jauregiari atxikitako eraikin berri batean. Etxe hau Casa Torreseko markesen udako etxea izan zen. Moda diseinatzailearen memoria ikertu eta bizirik mantentzera zuzendutako museoa da, bere ibilbide profesionalari eta profil pertsonalari lotuta dagoelarik. Gehiago ezagutzeko Museoko web orria bisitatu daiteke.

Ikerketa eta eguneroko lanerako oso beharrezkoa da material bibliografikoa izatea, erreferentzia eta euskarri gisa erabili ahal izateko. Honela, Museoan, material bibliografiko ugari biltzen joan dira urteetan zehar. Material hauen artean gehienbat liburuak eta aldizkariak aurkitzen dira. Baina ez dute funtsa antolaturik osatzen; alegia, gela egoki batean gordeta daude, baina ez daude deskribatuta eta sailkatuta. Inbentario bat baduten arren, zaila izaten da materiala erraz aurkitzea. Honela, hauxe da Ereitenek Museoan egiten duena. Hau da, pixkanaka, liburu eta aldizkariak katalogatu eta eskuragarri jartzeko lanean gabiltza.

Lehen pausua, sailkapen propio bat sortzea izan da. Cristóbal Balenciaga Museoko arduradunarekin aztertu eta bertako beharretara egokituriko sailkapena sortu da. Material asko dagoenez, lehentasunak ezarri dira. Lehenik liburuekin jarri gara lanean. Bereziki modarekin zerikusia duten liburuak katalogatu ditugu. Guztira 400 ale inguru izan dira. Besteak beste, modaren historia, moda eta artea, erakusketak, moda diseinua eta moda sortzaileei buruzko liburuak aurkitu daitezke. Nola ez, aipamen berezi batekin Cristóbal Balenciagari buruzko liburuei.

Behin modaren inguruko liburuak amaituta, aldizkariak lantzen hasi gara. Modaren inguruko aldizkarien funts oso interesgarria aurkitu daiteke bertan. Estatuan argitaratutako aldizkariez gain, beste hainbat herrialdetakoak ere badaude. Hauekin ere liburuen prozesu berdina jarraituko da. Datu basean katalogatu, txaplata eta barra kodea jarri eta apaletan egoki jasoko dira. Une honetan lan horretan gabiltza buru-belarri, aldizkariak sailkatu eta datu basean katalogatzen.

Aldizkariekin bukatzean, hurrengo fase batean, modarekin zuzenean zerikusia ez duten liburuak katalogatzea egokituko zaigu. Historia orokorra, artea eta ondareari loturiko liburuak izango dira. Baina lan hori oraingoz aurreragorako utziko dugu.

Prestaketa lan guztia amaitzean, materiala Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarean egongo da ikusgarri, Museoko liburutegia sare honen barruan sartzea erabaki delako. Bertan Cristóbal Balenciaga Museoa aukeratu eta katalogoan kontsultarako prest egongo da.

Baina oraingoz katalogazio lana amaitzeko dagoenez, guk lanean jarraituko dugu dena txukun eta eskuragarri uzteko. Horrela, laister, Cristóbal Balenciaga Museoak merezi duen liburutegia izango du erabilgarri.

Edurne Arocena

**Museoaren argazki orokorra, Cristóbal Balentziaga Museoarena da**

Liburutegiak

Eta dagoeneko lau urte Hondarribiko Liburutegian

2017ko urrian Hondarribiko liburutegian hasi ginetik lau urte pasa dira. Badakigu urtea 365 (366 ere, badakit!) egun direla, baina, kontzeptu bezala hartuta, ez da beti berdina, urtea izan daiteke gorabeheratsua, antzeko xamarra, luzea…. Eta 2017ko urrian ez genekien gurea nolakoa izango zen.

Lasai xamar hasi zen, gure lana batez ere jendearen aurreko zerbitzua bermatu eta funtsa bere tokian mantendu (haur liburutegian batere erraza ez dena!).

2018an lasai hasi bazen ere apirila aldera hortzmugan itsasoa kizkurtzen hasi zen eta gure bizitzan eta Hondarribiako herrian Frankenstein hitza entzuten hasi zen, honek irailean sekulako olatuak ekarri zituen eta olatu handiak herria jan zuen: hiru hilabetetan 17 ekitaldi, eta horretarako eskoletan, dendetan, komunikabidetan, batek daki zenbat eragile… denak blaitu genituen.

2019an olatua ezin joan, noski, gustura zegoen, eragileek, eskolek, erabiltzaileek… denek galdetzen zuten: noiz dator hurrengo olatua? Eta etorri ere… Moby Dick etorri zen. Zer esango dut? Adibide bat: Hondarribiko adin bateko haur guztiek, (eskoletara guztientzako eraman genituen), Moby Dick euskaraz (komikia) irakurri zuten eta guzti horiek (berriz diot, guztiek bai!) Hondarribiko alde zaharrean antolatutako ginkana bat egin zuten. Tsunamia erabatekoa.

2020a etorri zen, eragileak guregana etortzen ziren ideiak ematen, guk gure aldetik gureak lantzen, hau zen momentua, uretako arropa prest genuen, ez genuen kontra egingo, bagenekien igeri egiten horrelakoetan… Baina leviatana etorri zen eta gure arropa ez zegoen prest. Baina zer egin genuen ba HSU kendu funtsatik eta gure sailkapen propioa egin eta jarri, noski baietz!

2021ean poliki hasi ginen, leviatana hortik ari zen oraindik, urruntzen ari zen. Eta badaezpada itsas bazterrean geratu gara.

  • hilero pelikula edota dokumental bat jarri dugu
  • hilero mahai jolasak izaten ditugu
  • fanzine tailerrak, erakusketak…


Urte honetan ere eragileekin harremanak sendotu ditugu:

  • Emeki Hondarribiako emakume elkartekoekin adostu dugu gure liburutegiaren zati bat bertan izango dutela beraien bazkideek hartu ahal izateko eta bi hilabetean behin aldatu diegu funtsa
  • Hondarribia Markaxka Xake klubarekin azarorako sekulakoa antolatu dugu: aldi bateko xake partidak, xakean jolasteko oinarrizkoa ikasteko aukera, erakusketak, liburu baten aurkezpena (edota hitzaldia, oraindik lotu gabe)…
  • Eskoletatik bisitak, edota gu eskoletara
  • ….

2022a? 5. urtea badator, prest zaudete?

Liburutegiak

Medialabeko artxiboaz eta bildumaz

2016tik Tabakalerako (Medialab) liburutegian lan egiten duen Ereiteneko taldea egiten ditugun zereginen arabera antolatuta dago: batetik, artxiboa eta informazioaren kudeaketa, eta, bestetik, liburutegia, non bilduma mantentzeko behar diren zeregin guztiak egiten ditugun: eskurapenak-erosketak, katalogazioa eta sailkapena, eta dokumentuen prozesu teknikoa.

Artxibo eta dokumentazioaren atalean Tabakalerako memoria kudeatzen dugu Makusi izeneko datu-basean. Bertan 2005etik gaur egun arteraino Tabakaleran gertatu den programazioaren informazio eta dokumentazio guztia jasotzen da; esate baterako, bertan topa ditzakegu Tabakalera eraikinaren zaharberritze prozesua ikus-entzuneko batean edota erakusketen inguruko argazkiak; laborategiko proiektu baten liburuxka edo instalazio baterako sortutako soinu-artxiboa. Horrez gain, bestelako funtsekin ere kolaboratzen dugu, hala nola, DSS2016ko funtsaren katalogazioan.

Medialaben bildumari dagokionez, arte eta pentsamendu garaikidean eta kultura digitalean espezializatutako liburutegia da, eta mota guztietako publikoentzat eskuragarri dago.

Gure bildumaren zati handi bat Artelekuren funtsetatik dator, gehienak arte plastiko garaikideari buruzkoak dira (pintura, eskultura…), baina hasieratik, Tabakalerarena bera gehitu zaio bilduma horri, gai anitzagoekin eta Tabakaleran garatzen diren proiektuekin lotuta: pentsamendu garaikidea, ikus-entzunezko arteak, arte biziak, arte plastikoak, kultura digitala, espazioak eta kultur azpiegiturak.

Gure bilduma elikatzeko modu edo bide ezberdinak ditugu: batetik, nola ez, erosketak daude (hainbat eta hainbat hornitzaile ditugu; 600 baino gehiago!). Bestetik, aipatu berri dugun Artelekuko funtsetatik jaso dugun materiala dago. Trukaketak, dohaintzak eta opariak ahaztu gabe, jakina. Horiei guztiei esker handitzen da bildumaren bolumena, garaikidetik, ez-komertzialetik eta esperimentaletik edaten duena eta, bide batez, bertako artista eta sortzaileen lanak lehen lerrora ekartzeko ahalegina egiten duena.

Aurrez aipatutako bi bilduma horiez gain, beste bi gehitu zaizkio azken urteotan: “Zinemaldia”, Zinemaldiak emandako funtsekin, eta Elias Querejeta Zine Eskola. Eskola ireki zenean hasi ginen bilduma hori osatzen, eta bi erakundeen artean kudeatuta dago; Zine Eskolak ikasturte bakoitzeko bibliografia hautatzen du, eta Medialab arduratzen da eduki horiek katalogatu eta eskola horretako ikasleei eskuragarri egiteaz.

Pandemiak pandemia, pixkanaka mugak ireki eta abiadurak dena hartzen duen honetan…. Medialaben, “ikasi, sortu eta gozatzeko” parada eskaintzen dizuegu.

Eta gogoan izan ikasturtea bukatzearekin batera, Medialabek kalera atera dituela bere ohiko hainbat zerbitzu eta jarduera; “Medialab magnoliatan” Andre Zigarrogileak Plazan aurkituko duzue.

Barru-giroa egin zein eguzkia atera… gurera hurbildu eta gozatzeko gonbidapena luzatzen dizuegu.

Ikusi arte!

Liburutegiak

Adunako Udal Liburutegian burututakoa

2019ko neguan Adunako Udalak bere liburutegiko funtsa berrantolatu eta  eraikin aldaketa egin nahi izan zuen. Han ibili gara ordutik (pandemiak suposatutako geldialdi luzea kenduta)  funtsaren zati handi bat berrantolatzen eta guztia eraikin berri batera mugitu eta moldatzeak suposatzen dituen lan anitzak  gauzatzen.

 Hasteko, liburutegi zaharrean zegoen funtsaren xahuketa bat egin eta helduen erreferentziazko liburuentzat antolamendu berri bat sortu genuen.  Kontuan izanik Adunakoa herri-liburutegi txiki bat dela, betiko SHU ereduaz haratago joan eta liburu hauen antolamendua sinpleagoa egin nahi izan genuen eta honela, ezagutza hiru bloke handitan banatu dugu bere azpi atal guztiekin: Ingurumena, Gure mundua eta Euskal Herria. Adunaren ezaugarrietara ondo  doitu eta guztiontzako errazagoa eta ulergarriagoa suertatuko dela espero dugu.

Haur liburutegia  ere goitik behera berrantolatzen aritu gara. Beharrezko xahuketak egin ostean, fikziozko haur funts osoa adinka eta bildumaka antolatu dugu, ez-fikziozko funtsa txukundu eta hauen txaplatak SHU-a jarraituz uniformatu ditugu eta haur komikiei, haur poesiazko liburuei eta beste hizkuntzetan dauden liburuei beraien txokoa jarri diegu haur liburutegian bertan.

Bestela ere, udalak hala eskatuta, txoko bereziak sortu eta lehenetsi ditugu liburutegian. Hala nola, Txoko Morea  eta Memoria Historikoaren txokoa deitu ditugunak. Lehenengoan eduki feministak biltzen dituzten gai liburuak bildu ditugu. Bigarrenean Euskal Herriko fase historiko ezberdinei  eta giza eskubideei buruz hausnartzen dutenak.

 Azkenik, aipatu ere, tokiko bilduma bat ere sortu dugula herriko sortzaileen lanak eta Aduna eta Aiztondo bailarari buruzko lan ezberdinak elkarrekin bilduta egon eta liburutegian beraien kokaleku berezi eta bereizgarria izan dezaten.

Funtsa berkokatzearen prozesu honek jarraitu egingo du. Beti. Zaharkitutako funtsa alboratu, berria sartu, kokalekuak fisikoki zein digitalki aldatu eta abar. Bizirik dirauen bitartean, horrelakoa da liburutegi bateko martxa. Baina guk behintzat, 2021eko udaberri hau etortzearekin batera, gure eskuhartzea bukatu egin dugu. Orain arteko emaitzaren zati bat da argazkian ageri dena.

Alazne Madinabeitia

Artxiboak Liburutegiak

Xahuketa, edo aukeraketa

Bienvenu, Ugo
Préférence système. Denoel, 2019.
Preferencias del sistema. Ponent mon, 2020.

Behar bada autoreak zientzia-fantastikoa egin duela uste du. Gu, berriz, liburua genero errealistan sartzekotan gaude. Errealismo gordinean, “magiko” hitzarekin lagundu gabe.
Izan ere, Bienvenuk girotzen duena ez zaigu egin pasa berri dugun itxialdia baino arrotzagoa. Are, tebeoak irakurtzeaz gain, Historia, Ondarea, Artxiboak, Memoria, Liburutegia… lan esparru dugunontzat, xahuketa operazio teknikoa da. Hala izanik ere, galdera asko sortarazten dizkigu gai honek. Zer gorde, zer ez, zergatik.

Gainera, gorde–xahutu aukeraketa neutrala ez dela argudiatzen du narrazio honek. Hau da: teknikotasuna, neutraltasuna, garbitasuna… ez dira neutralak. Eta hala balira ere, hautaketan esku hartze aktiboa izan behar dela ondorioztatzen dugu. Alegia, orainaldian iraganeko aztarnak ezabatzen ditugun heinean, etorkizuna eratzen ari gara. Hori egiteko irizpideak zeinek jartzen ditu? Audientziak? Adituek? Zer da gordetzen ari garena? Eta gordeko duguna?

Hau ez da komikiaren trama bakarra, baina bai gehien aztoratu gaituena.
Asimoven errobotikaren legeak beteko ez direla baieztatzeak Bienvenuk kontatzen duenaren errealismoa, Terminatorretik ekarritako buruz-buru epikoan, esaterako.

Marrazketari gehiago eskatzea dagoen arren, formatua zoragarria da. Haur literaturaren itxurazkoa, Paradisuaren itzulera indartzen duela uste dugu.

Bukatutakoan, azkarregi irakurri dugula konturatu gara. Birritan irakurri beharrekoa da, hitz gutxitan asko esaten duen horietakoa baita.

Guztiz gomendagarria.

[Artikulu hau Komikigunearen Berriketan atalean argitaratua izan da eta komikia Koldo Mitxelena Liburutegian duzue mailegagarri]

Liburutegiak

Hondarribiko Udal Liburutegiko hedapena 2019an

Hondarribiko Liburutegian 2019. urtean hainbat ekitaldi burutu ditugu aitzaki desberdinei helduta: orri markatzaileak, solasaldiak, fanzine tailerrak, ginkanak, itsu-itsuan, bookcrossing, rol jokaldia…

Luzeena eta ekintza gehien jaso dituena Herman Melville idazlearen jaiotzaren 200 urte ospatzeko antolatutakoa izan da. Ekainean hasi eta abendura arte iraun zuen, bi helburu argi zituela: Moby Dick liburua zabaltzea eta ahal genuen jende gehienaren eskuetan jartzea (besteak beste, eskoletan komikia banatu genuen eta gero horren inguruan tailer desberdinak antolatu genituen); eta herriaren bilgunea bihurtzea liburutegia.

Eta gertatu da, guk eskatu gabe ere jendea guregana etorri da laguntzeko, parte hartzeko, beraien ezagupenak partekatzeko. Zerekin gelditzen gara? Nola neurtzen dugu bere arrakasta? Bisita liburuan, Hitzen itsasoan idatzitakoa, sare sozialetan, hitzez hitz esan digutena, aurpegiak… guzti hori ezin da neurtu baina badakigu lan taldean egindako lan izugarriaren emaitza izan dela.

Ikusi laburpena hemen

Liburutegiak

Komikigunea 2019an

Komikigunea Koldo Mitxelena Liburutegiaren komiki funtsa bildu eta kudeatzen duen ekimena da. Bertan liburutegi, artxibo, katalogazio zein kudeaketa lanak burutzen ditugu.

Katalogazio lanen artean funtsa pertsonalak, kartelak, analitikak, askotariko komikiak e.a. izan ohi ditugu esku artean. Katalogazio berezia burutzen da ale bakoitzarekin esaterako komiki generoak ere gehituz. Hemen aurkitu ditzakezue orain arte katalogatutakoak.

Bestalde, eta hedapen lanei dagokienez, hauxek dira laburtuta 2019an zehar burututako ekimenak. Hainbat aldaketa tarteko izan diren arren, komikigintzaren mundua lantzen, kontatzen eta sustatzen aritu gara aurten ere. 2019an zehar ekimen batzuk Komikigunean bertan eta beste batzuk Gipuzkoan zehar antolatu ditugu. Usurbil eta Arrasateraino iritsi da aurten gure oihartzuna.

Komikia, komikigileak eta oro har komikilariak sustatze aldera egin ditugu aurten Dzirt-dzart saioak, komiki aurkezpenak, komikigileentzako formakuntza saioak eta bisita gidatuak Gipuzkoako Aldundiaren komiki funtsa erakutsiz.

Udaberrian hasi ginen komiki aurkezpenekin Tupust liburu kolektiboaren aurkezpen eta erakusketa txikiarekin. Komiki aurkezpen gehienak berriz udazkenean izan ohi dira eta aurten Komikigunearen trasladoa tarteko, beste hainbat liburu denda, liburutegi zein aretotan burutu dira gehienak, adibidez, Harriet argitaletxeko aurkezpen orokorra Koldo Mitxelena liburutegiko Komikitekan.

Komikigileen formakuntzari dagokionez, lehenik, eta Farmazia Beltza argitaletxearen elkarlanari esker, Zerocalcare komikigile italiarra izan genuen Komikigunean, bere azken komikiaren euskarazko edizioa aurkeztu eta bertako komikigileekin bildu zen master classa emateko. Udazkenean berriz, komiki orriaren konposaketari buruzko formakuntza saioa antolatu genuen hiru komikigile handi gonbidatuz: Dani Fano, Albert Monteys eta David Rubín. 26 komikigile elkartu ziren Koldo Mitxelenako Ganbaran.

Dzirt-dzart saioei dagokienez berriz, zuzenean marrazteko Komikiguneko arbelak erabilita, aurten 4 saio burutu dira Gipuzkoan zehar. Bi Donostiako auzoetan, bata Intxaurrondon Donostia Kulturari esker, eta bestea Cristinaenea parkean bertako fundazioak sustatuta eta klima aldaketaren inguruko erakusketa batekin uztartuta. Udazkenean Usurbilen izan ginen bertako Harria Hitz bisita gidatuarekin batera dzirt-dzart saioa antolatzen. Eta Arrasaten berriz bertako Bibliotekaren laguntzarekin.

Komikiaren sustapen eta hedapen saio izan diren ekimen hauetan parte hartu dutenei eskerrak luzatu nahi dizkiegu: Ainara Azpiazu ‘Axpi’, Alazne Zubizarreta, Albert Monteys, Antton Olariaga, Dani Fano, David Rubín, Garbiñe Ubeda, Harkaitz Cano, Idoia Torregarai, Iñaki Holgado, Iñaki Martiarena ‘Mattin’, Iraitz Agirre, Joseba Larratxe, Julen Ribas, Leire Cano, Zerocalcare.

Liburutegiak

Mary Shelley. 200 urte zatiak josten

Bizitza gorabeheratsua izan zuen Mary Shelleyk (Londres, Ingalaterra, 1797-1851). Haren ama (Mary Wollstonecraft), feminismoaren aitzindarietako bat, Mary jaiotzean hil zen. Aita (William Godwin), berriz, filosofo erradikal ospetsua izan zen, alabarekiko maitasun handirik erakutsi ez zuena. Mary gazte bakartia izan zen, oso irakurzalea. 1814an, Percy Bysshe Shelley poeta erromantikoa ezagutu, eta, hura ezkonduta egon arren, elkarrekin ihes egin zuten. Bikoteak, Lord Byronekin igaro zuen 1816ko uda. Genevatik gertu —Villa Diodati etxean — eman zuten udaldi hura dago, hain zuzen ere, zientzia-fikzioaren aitzindari den Frankenstein eleberriaren sorburuan. 1822an, P. B. Shelley hil egin zen, itsasoan itota. Horrez gain, lau seme-alabatatik bakarra geratu zitzaion bizirik Maryri. Ospe oneko idazlea izan zen bere garaian, eta beste hainbat eleberri ere idatzi zituen (Mathilda eta Valperga, besteak beste), baina ezer ez zen Frankenstein-en parekoa izango…

-x-x-x-x-x-(Zuhaitz genealogikoaren irudia handiago ikusteko)-x-x-x-x-x-
Mary Shelley: Bere bizitzako gertakari esanguratsu batzuk1797
Abuztuaren 30ean jaio zen Londreseko Somers Town barrutian. Pentsalari ezagunetatik eratorritako egilea dugu, bere gurasoak Mary Wollstonecraft pentsalari feminista eta William Godwin filosofoa izan baitziren. Ama, Mary Wollstonecraft, bera jaio eta handik gutxira zendu zen sukar handi baten ondorioz.

1813
Maryren etxean ohikoak izango dira William Godwinen lagun eta jarraitzaileen bisitak, garaiko pentsalari eta jakitunak haietako asko. Honela ezagutuko du Maryk, 16 urterekin, Percy Bysshe Shelley: olerkaria eta bere aitaren jarraitzailea. Berarekin maiteminduko da.

1814
Mary eta Percy Frantziara abiatuko dira elkarrekin. Bi hilabeteren buruan, Ingalaterrara itzuliko dira, dirurik gabe.

1815
Beraien lehen alaba jaioko da, baina egun gutxira hilko da.

1816
• Bikoteak atzerrira alde egingo du berriro, oraingoan Suitzara. Han, Lord Byron eta John William Polidori lagunekin elkartuko dira, eta Byronek Leman lakuaren (Geneva) ertzean alokatutako luxuzko etxe batean igaroko dituzte egunak. Byronek mamu-istorioak idatz ditzaketela proposatzen du jolas gisara. Maryk “Frankenstein” idatziko du.
• Mary eta Percyren semea, William, jaio zen.
• Percyren emazteak, Harrietek, bere buruaz beste egingo du.
• Percy eta Mary ezkondu egingo dira abenduan.

1817
Beraien bigarren alaba jaioko da: Clara Everina.

1818
• “Frankenstein” lehen aldiz argitaratuko dute.
• Shelleytarrek Italiara alde egingo dute eta han Clara Everina hil egingo da.

1819
• William semea hil egingo da. Galera hori kolpe handia izan zen Maryrentzat; eragin traumatikoa izango du beregan.
• Percy Florence semea jaioko da eta bera izango da seme-alaba guztietatik bizirik iraungo duen bakarra.

1822
Maryren senarra, Percy Bysshe Shelley, itota hilko da La Speziako golkoan (Italia) itsas bidaia batean dabilela.

1823
• Mary Ingalaterrara itzuliko da bere seme bakarrarekin. Bizitzan berriro ez ezkontzeko erabakia hartuko du.
• “Valperga” idatziko du, XIV. mendean girotutako maitasun istorioa.
1826“The last man” eleberria idatziko du; XXI. mendean kokatua, gizadiaren amaiera irudikatzen du bertan.

1851Otsailaren 1ean, 53 urte zituela, zendu zen Mary Shelley. Antza denez, burmuineko minbiziak eraman zuen.
-x-x-x-x-x-


-x-x-x-x-x-Frankenstein edo Prometeo modernoa1816ko udaberrian, Percy Bysshe Shelley eta Mary Wollstonecraft Godwin (artean ere elkarrekin ezkondu gabeak), Ingalaterra utzi, eta kontinentera abiatu ziren denboraldi baterako. Haiekin zihoazen haien seme William eta Claire Clairmont, Maryren ahizpaordeetariko bat. Claire haurdun zegoen, eta Lord Byron zenez umearen aita, harekin elkartu nahi zuen kosta ahala kosta. Genevatik gertu, Leman aintziraren ertzean, Byronek etxe handi eta dotore bat alokatua zuen: Villa Diodati, eta hantxe kokatua zen, bere idazkari eta mediku John William Polidorirekin. Percy, Mary eta Claire maiz izaten ziren bisitan Byronenean.

Oso gogoko zuten aintziran nabigatzea eta inguru eder haietan ibilaldiak egitea, baina espero zitekeena baino euritsuagoa izan zen uda hura, eta, eguraldi txarrak etxean geratzera behartzen zituen sarri. Shelley eta Byron poeta handiak ziren ordurako, eta solasaldi luzeak izaten zituzten askotariko gaien inguruan: literatura, filosofia, zientzia… Pentsa zitekeen bi jenio handi haiek izango zirela bilera haien ardatza, ia entzule huts bilakatzeraino beste hiru lagunak, baina “bigarren mailako” kideok arrakasta itzela lortuko zuten gerora.

Gau batez, Phantasmagoriana izeneko liburua irakurtzeari ekin zioten elkarrekin. Beldurrezko ipuinen bilduma bat zen, eta irakurketa hark akuilatuta-edo, “gutako bakoitzak beldurrezko istorio bat idatziko du”, bota omen zuen Byronek erronka modura. Denek onartu zuten haren proposamena. Bi poetak laster nekatu omen ziren prosaren arrunkeriaz, eta bertan behera utzi zituzten beren kontakizunak. Polidori, berriz, gerora Banpiroa izeneko nobela laburra izango zena idazten hasi zen.

Mary, ordea, idorraldian zegoen. Goizero galdetzen omen zioten ea istorioren bat bururatu ote zitzaion, eta berak ezetz erantzun behar izaten zien behin eta berriz. Irakurleak izu eta ikara jarriko zituen istorio bat sortu nahi zuen, jendearen bihotza taupa-taupa jarriko zuena. Ezin ezer asmatu, ordea.

Bien bitartean, Shelleyk eta Byronek solasaldi mamitsuetan murgilduta jarraitzen zuten, eta gau-bilera haietako batean, bizitzaren printzipioaz jardun zuten. Luigi Galvaniren saiakuntzak eta Erasmus Darwinen teoriak izan zituzten hizpide. Orduko zenbait zientzialariren arabera, izaki baten zatiak fabrikatu, horiek batu, eta zer horri bizia emateko aukerak zeuden; edo gorpu bat berpizteko.

Gau hartan, oheratzean, Maryk ezin zuen begirik bildu. Irudimena gogoaz jabetu zitzaion, eta oso argi ikusi omen zuen idatziko zuen istorioaren muina, hots, soin-atalak bildu eta horiei bizia emanez munduaren sortzailea imitatu nahi zuen gizakiaren eta bere sorkariaren arteko harreman lazgarria. Aspaldi idatzia izan arren, gaurkotasun handiko eleberria da Frankenstein edo Prometeo modernoa, zientziaren aurrerapenak eta haren ondorioek gure garaian pizten dituzten eztabaida sutsuei zuzen-zuzenean lotzen zaiena.

Inork gutxik pentsatzen zuen Mary gazteak idatzitako nobela hark berebiziko arrakasta izango zuenik, eta are gutxiago, mito bihurtuko zenik. Edonola ere, munstroak berehala kendu zien lekua bere bi sortzaileei: Victor Frankenstein zientzialariari, fikzioan, izena ere lapurtu baitzion (asko dira munstroaren izena “Frankenstein” dela uste dutenak, baina izakiak ez zuen izenik), eta bere egile Mary Shelleyri, errealitatean, izaki beldurgarriaren itzalak idazlea bera estali zuela esan bailiteke. Hondarribiko Udal Liburutegian antolatu dugun erakusketa —eta ziklo — hau, Mary Shelley idazlearekin dugun zorra kitatzeko helburuarekin taxutu dugu, eleberria argitaratu zenetik 200 urte igaro diren honetan.

-x-x-x-x-x-

Mary Shelley. Frankenstein o el moderno PrometeoElena Odriozola (Donostia, 1967) testuliburuak ilustratzen hasi zen, duela hogei urte inguru, publizitate agentzia batean lanean ari zen bitartean. Gero, gauza batek bestea ekarri zuen, eta ehun bat liburu argitaratu ditu dagoeneko, gehienak haur eta gazteentzako literaturaren alorrean. 2015ean Ilustrazio Sari Nazionala jaso zuen.

1816ko udan, Lord Byronek Percy Bysshe Shelley poeta eta bere bere bikote Mary, gonbidatu zituen Suitzako bere etxera. Egun euritsuak izan ziren, eta etxeko jabeak mamu-istorio bana idazteko proposamena luzatu zien gonbidatuei. Horra nola sortuko den Frankenstein edo Prometeo modernoa, 1818an argitaratua eta zientzia-fikzioaren generoko lehen eleberritzat jo izan dena.

Edizio honetan, Elena Odriozolaren lan grafikoa nabarmentzen da bereziki, zeinak testu klasikoaren irakurketa pertsonala egin duen. Bere paperezko antzokitxoa, irudien bidezko narrazio aukera berriak zabaltzen dituen agertokia da.

Mary Shelley. Frankenstein o el moderno Prometeo
Ilustrazioak: Elena Odriozola
Itzulpena: Francisco Torres Oliver
Nórdica Libros, 2013

-x-x-x-x-x-
Britainia Handia, XVIII-XIX. mendeak, gertakari esanguratsu batzukNapoleon I.aren garaia dugu, gerrate garaia. Bere inperioa ahalik eta gehien zabaldu nahi zuen munduan zehar, eta Britainia Handia ere menpean hartzen saiatu zen.

1780
Luigi Galvani italiar zientzialariaren esperimentuak. Saio ugari egin zituen igelekin; hildako igelen bizkar-muinean korronte elektriko txiki bat aplikatuz gero, animalia horien giharrak bihurritu egiten zirela erakutsi zuen. Deskarga horiei esker, igelaren hankek jauzi egiten zuten, animalia bizirik dagoenean bezalaxe.

1792
Mary Wollstonecraftek “A Vindication of the Rights of Women” lan aitzindari eta iraultzailea argitaratu zuen. Europako literatura eta filosofia modernoaren historian, lehenengo idazki feministetako bat dugu. Bertan, Wollstonecraftek, Jean-Jacques Rousseau pentsalariaren misoginiari erantzuten dio eta emakumeen eskubideen aldeko aldarria egiten du.

1797
Frantziaren porrota Gales menpean hartzeko saiakeran.

1798
Nelson almirante ingelesak eta bere gerlariek Frantzia garaituko dute Niloko Guduan, Egipton.

1799
Zerga bidezko sistema ezartzen da.

1800
Alessandro Volta fisikari italiarrak pila elektrikoa sortuko du.

1801
Lehen zentsua Galesen eta Ingalaterran.

1802

Frantziaren eta Britainia Handiaren arteko gerraren amaiera, bi herrialdeek ‘Amienseko Bakea’ sinatuko dute martxoan. Guda berriro piztuko da.

1803
Napoleon enperadore izendatuko dute.

1804
Nelson eta bere gerlariek Frantziako eta Espainiako itsas armadak garaituko dituzte Trafalgarko batailan.

1807
Esklabotzaren deuseztatzea.

1809
Gas bidezko argiaren erabilera, lehen aldiz, Londres erdialdean.

1812
Spencer Perceval, 1809tik Erresuma Batuko lehen ministro zena, erail zuten.

1814
Robert Stephenson ingeniari ingelesak lurrun bidezko lehen trena eraiki zuen.
Aliatuek nagusitasuna hartuko dute gerrateetan, eta Napoleon I.ak boterea galduko du. Elba uhartera eramango dute atxilotuta.

1815
Napoleonek kartzelatik ihes egingo du martxoan. Agintea berriro hartuko du, baina ekainaren 18an ingelesek eta prusiarrek Waterloon garaituko dute.

1818
“Frankenstein” eleberriaren lehen argitalpena.

1829
Robert Peel Erresuma Batuko lehen ministroak hiriko lehen segurtasun-indarrak sortuko ditu.

1840
Britainia Handiko posta zerbitzua (Penny Post) martxan jarriko dute.

1845
Patataren gosetearen hasiera Irlandan.

Liburutegiak Lugorri

Libro de historia

OHO ere ez genuen egin, EGB baizik. Iristear ziren fisika eta kimika ikasteko liburu berri zoragarriak, izen alemaniarra, tapa gogorrak, beltzak, irudiz eta ariketaz josita. “Cosmos” zaharra atzean utzita, frantseseko sonimagek ·écoutez et répetez- bi bobinadun grabazioa zuen; laster Sorian jaiotako irakasleak euskara irakasten hasiko zen, Jalgi Hadi lagun “ama nor da bi emakume dira”…

Eta hara! gogoan betiko iltzatua geratu zaigun liburua gomendatu nork eta zeinek!. Nola ote posible hamar urtetako haurrak ginen horiei politikoki gogor xaxatzen gintuenak horrelako irakurketa iradokitzea? Eta, sinestu, xaxatzeak ez du esan nahi pedagogia egiteak.

Historia liburua. Komikia zirudien. Ez zen testu liburua. Historia gordina kontatzen zuen, Mendebaldeko Zibilizazioaren Historia gore xamarra baita. Kapitala, lanaren antolaketa, mundu-ekonomia, ekoizpena… gure ingurune industriala hobetzo ulertzeko tresna bikaina; egunkarian irakurtzen eta irakurriko genuena ulertzeko gida ezin hobea.

Hamar urtez ezin dena ulertu, SESBi kritika Argel, Kuba, Txina aldarrikatu behar nola ote? Amilcar Cabralen atzetik Sankara eta Lumumba topatu genituen; baina Mandela beranduago agertu zen gure munduan. (Kasrils are beranduago).

Adinean aurrera joan ahala jabetu gara: sasoi hartan haur harengan mundua ikusteko finkatu moldea lagun izan zaio egundaino. Zer esanik ez, Historia ulertzeko edo Historian gure protagonistak identifkatzeko.

Annika Elmqvist, Gittan Jönsson, Annmari Langemar, Pål Rydberg. Laukote honek gerora Laboak Brechti ahotsa jarriz kantatuko zuena aurreratzen zigun. Eta lagunei liburuetan sinatzerakoan NG-ri lapurtu eta idatzitakoarekin bat egin zuen: Irakatsitako Historia Hiltzaileek idatzi zuten eta ikasi genuena sinetsi ere egin genuen.

Ogibidea ez ote genuen aukeratu César Viguerari esker (-http://www.viguera.com-)

David Zapirain

Artxiboak Erakusketak Liburutegiak Lugorri

Zaharrak berri

Euskal sorgortasunaren
adiera nagusiena ematen duen esaera zaharrak bizitasuna eta etengabeko
mugimendua estaltzen du. Ez soilik iraupena. Mugimendua.

Gure
amets (profesional) zaharrenetarikoa berri egin zaigu: Gipuzkoako
artxibategi orokorrean gordeta dagoen auzietako agiriak indexatzea.
Kontu zaharrak modu berrian prestatu; ikerketan lagungarria. Jada COUCI
osoa dago kontsultagai http://www.artxibogipuzkoa.gipuzkoakultura.net/funtsak.php
gunearen bitartez. Urtea amaitu baino lehen, baita besteak ere! Hobe
dugu bai, bestela ametsak betetzea komenigarria ez dela iragartzen duen
bestelako esaera zaharra aipatu beharko dugu.

Aintzinako
lekuko material ez dira soilik agiriak. Bestelakoak gordetzen dira
Aldundiko Gordailuan; eta han ere kolaboratzeko aukera izango dugu
hurrengo asteotan.

Zaharra
dugu ere Komikigunearekiko gure harremana; berria, ordea, urteotako
interes zientifikoa horren agerikoa izatea. Batetik, Kike Infame eta
Mikel Begoñak sortu erakusketa; bestetik, Jose Carlos Torresen tesia,
komikiguneko bilduma oin hartuta Egilleorri buruzkoa. Bidean, batetik
Castañeda eta Pinedaren eta bestetik Tapizen artikuluak errekuperatu
ditugu.

Honek
guztiak udazken beroa aurreratzen du Komikigunean, ohi bihurtu den
bezala. Adi egon, berriak zahar bihurtuko zaizkizue bestela.

Liburutegien
zein artxiboen gaineko formakuntzarekin segitzen dugu, erronkan berrien
aurrean zehar ez geratzeko, hala administrazio elektronikoaren arloan
nola hedapenari dagokienez.

Eta, amaitzeko, HormekDiote zaharberritu da; berriz ere. Horrela, inteneteko berkokatu dugu; honatx: http://hormekdiote.ereiten.eus/home
Eta, gainera, Pasaiako udalaren ekipamendu kultural berria
inauguratzeko zer aukeratu eta… Haatik Dantza Konpainiaren HormekDiote
lana.

Bai, zaharrak berri. Baina ez ahantzi: Dabilen harriari goroldiorik ez.

Liburutegiak

Ipuin kontaketa Getariako liburutegian

Ostiral honetan, azaroak 20, ipuin kontaketa izango dugu Getariako liburutegian Aingeru Aramendiren eskutik. Bost eta erdietan hasiko da saioa eta lau urtetik gorako haurrei zuzendua izango da.

Aingeru Aramendi (Getaria, 1977) irakaslea da
Zarauzko eskolan. Laugarren nahiz seigarren mailako haurrekin dabil
normalean, baina azken boladan atzerritik etorritako ikasleekin dabil
lanean.

Irakasle gisa oso gustura dabilen arren, Aingeruk antzezpenaren mundua maite du betidanik. Clown izatea gustatzen zaio gehien
eta Bilboko talde batekin ibilia da hospitaletan poza eragiten. Gaur
egun, denbora ezagatik, gutxiago dabil zeregin horretan.

Ipuinak kontatzeari dagokionez, Kamishibai teknika du gogokoen, nahiz eta askotariko ipuin kontaketak prestatu.

Iaz hasi zen Getariako liburutegian ipuin
kontaketak egiten eta orain ere, prest daukagu etxeko txikienei ipuinak
modu dibertigarrienean eta erakargarrienean kontatzeko, etorkizuneko
irakurle bihur daitezen.

Getariako Liburutegia

Liburutegiak

Wolverine: oinarrizko geografia

Kanada

Marvel Unibertsoko pertsonaia nagusienetakoa yankeea beharrean kanadiarra dela nork esango luke!

Laku Handien beste aldean jaio zen Wolverine. Eta han gertatu zen haren lehen abentura, Hulk eta Wendigo tartean zeudela (Incredible Hulk #180. 1974). Hiru indar menderaezin batera, beraz. Wendigorekin, gainera, Kanadako lotura estuago bilakatzen zen, jatorrizko iparamerrikarren kondaira eta folklorearekin bat egiten baitu horrek.

Wolverine baino lehen, Logan zen goitizena. Kanadako geografia gainbegiratu beharko, zergatia ulertzeko.

Wolverine ezizenak ere Kanadako izadia ekartzen digu gogora. Bide batez, ohiko galdera plazaratzen du horrek: Wolverineri nola deitu, hain zuzen ere. Gazteleraren eraginez, Otsokume izen ederra da; baina izenaren jatorriari erreparatuta, Jatun beharko luke mustelidoaren erreplika mutanteak!

Japonia

Sortaldearen herrialdea eta Logan betirako daude uztartuta.

Claremont eta Millerren eskutik, Japonian bizi zuen amodiozko istorio ahaztezina. Tipo gogor, zantar, bortitz eta bakarti hark beti izan zuen neskenganako tiradizo handia. Horra hor Jean Greyrekin harreman ezinezkoa (eskerrak unibertso paraleloei!).

Mariko Yashidaren ezkontza gorapilatsuak agerian utzi zuen Wolverineren Samurai izaera. Samurai baino, Ronin izaera. Eta aurrerago, benetako Sensei-rena.

Amodioa ez ezik, Yuriko Oyama beldurgarriarekin egin zuen topo. Bai eta Loganen beldur nagusienetakoa: animalia bihurtzerainoko eromena.

Wolverine hilezkorra filmak erakutsiko duen aldartea.

Madripoor

Asiako txoko honetan Wolverine inoizko mozorrorik onena aurkitu zuen: begian adabakia eta Patch goitizena (Clark Kent estralurtarrak Bi betaurreko behar ditu!). Nobela beltz kutsuko istorioak Buscema, Byrne, Colan, Silvestriren arkatzetan. Luxuzko osagarria izatetik Bilduma propiora pasa zen Wolverine. Areagotu baino egin ez den ugaritasunari hasiera emanez. Madripooren etaparen bukaera, edo Wolverine kideak lagundu nahian etsaien esku geratzea, pertsonaiaren beste une epikoa dugu.

Australiatik gertu omen Madripoor. Australian izan zen hura. Beraz, Australiar batentzako Logan ez da arrotz.

Gernika

Gure gogoan.

Eta Loganenean ere berdin. Kondor Legioaren erasoa zuzenean ikusi zuen Loganek (Wolverine, vol. 2 #36. 1991) Espazio-denbora malgua da Marvelenean (beno, espazio-denbora eta batzuetan geografia eta ohiturak ere bai). Nazi eta nazionalen aurka zegoela pentsatzeko denbora asko ez zuen eman. Ernest eta Georgen alboan ibili zen Euskal Herrian barna.

Lastima denbora gehiago geratu ez izana.

Etxea

Agian Zilarrezko Azeriarekin etxe bat izan zuen Loganek. Agian. Etxearen suntsiketa bera bezain pizti, bera bezain gogor, bera bezain ero den etsaia ekarri zuen. Eta horrekin iragana. Wolverineren izaeraren eta haren ahalmenen iturriak gero eta interes eta garrantzi handiagoa hartzen du. Baina Wolverine: origins ez omen da pelikularik onena. Dena den, bere bizitzaren drama ezagututa, bere bakardadeko joera ulerkorragoa egin zen.

Sufrikario horrek guztiak Wolverine Arma-X (Weapon-X) gisa ezaugarritzen du. Adamantiumaren misterioa argituta, Wolverine adamantiumik gabe ikasi beharko du borrokan eta bizitzen. Metala menderatzen duen etsai bat parean izateak ez dirudi oso xamurra metalezko hezurdura duen batentzat. Halere, X-Menen alboan Alpha Flighten aurkitu ez zuen etxea du Loganek.












Ez diren tokitan

Wolverineren iraganari buruzko jakin mina baino handiagoa? Haren etorkizunari buruzkoa. Apokalipsiaren Aroan errealitate honetan ezin garatu hainbat aldarte ikusi genituen. Eta txalotu.

Era berean, Etorkizunaren eta Iraganaren egunetan Wolverineren heriotza ikusi genuen. X-Menen hurrengo pelikulan akaso?

Jean Grey Institutua

Borroka bat desorekatzeko grina du Wolverinek. Hori hala izango da beti.

Bere lagunak defendatzea eta babestea du lehentasun. Hori hala izango da beti.

Bere lanean onena da, nahiz eta bere lana xamurra ez izan beti.

Atzaparrak luzatzeaz gain, bide berri bat jorratzen du egun Wolverine beldurgarria. Mutante berrien irakasle eta zurtoina dugu.

Kanadan sufritutakoa, Japonian pairatutakoa, Madrilpooren bizi izandakoa, Etxean jazotakoa, Ez diren tokitan gertatu daitezkeen gauzak ekiditea… haren beldurrak beste inork ez izatea eta ezberdintasuna modu normalizatu bat bizitzea helburu?

Len Weinekin zorretan gaude Wolverineren zaleok.

David Zapirain