Elena Barrena Osoro (Eibar, 1953ko maiatzaren 27), historialaria eta irakaslea, Gipuzkoako lurralde historikoaren erdi aroko historia ikerketan jardun du bereziki. Deustuko Unibertsitatean doktoratu zen Gipuzkoaren sorrera historikoari buruzko tesiarekin.
Analisi politikoetatik landa eta, era berean, jada kostunbrista bihurtzen ari den filma nahiz komiki steampunk alboratuta ere, hainbat idazlek gure gizartearen dekadentziaren berri eman digute; literaturaren bidez, noski. Gizonezkoak dira aipatuko ditugunak, baina hau ez da hautu zientifikoa edo lagin zehatza.
1903. urtea kirol-ekitaldi handi baten lekuko izan zen: Paris-Madril automobil-proba. Gerora, ‘heriotzaren lasterketa’ edo ‘lasterketa odoltsua’ bezalako izenekin ezagutu dena, ondoren ikusiko ditugun arrazoiengatik, automobilismoaren historiako lasterketa basati eta arriskutsuenetako bat izan zen. Hasiera batean, maiatzaren 24tik 26ra bitartean egingo zen lasterketa hiru etapatan banatuta zegoen: Paris-Bordele, Bordele-Gasteiz eta Gasteiz-Madril. Zoritxarrez, lehen etapa baino ezin izan zen bete, lasterketa eten egin baitzen.
Miren Etxezarreta ekonomilari, intelektual eta ekintzaile gisa deskribatu dute Wikipedian, baina are gehiago ere deskriba liteke, bere artxiboa ikusi orduko. Mirenek berak bere bizitzan zehar sortu duen artxibo honetan bere idatziak, berak emandako hitzaldiak, bere pentsamendua biltzen duten liburuak eta bestelako materialak bildu dira.
La historia no acontece en el vacío. Los relatos con los que recreamos épocas y vidas pretéritas siempre las ubicamos en espacios y en tiempos, próximos o distantes. Lugares y fechas nos facilitan historiar tramas sobre dónde y cuándo articularon y construyeron su vida las personas que en el tiempo nos han precedido y a las que con el tiempo hemos sucedido. Pero, aunque parezca que el tiempo actual y el del pasado nos anudan con quienes nos precedieron por mera sucesión cronológica, ese enlace no es fácil de encontrar, trazar y conectar.
Gipuzkoaren 1000. urteurrena eta Elena Barrenaren doktore-tesiaren defentsaren 35. urteurrena ospatze aldera, haren bibliografia laburki biltzea, ordenatzea eta komentatzea egokitu zait niri. Ez da nire lana, beraz, bere irudira pertsonalki hurbiltzea, aurreko lagunek egin duten bezala. Hala ere, hitz batzuk esateko beharra sentitzen dut, sarrera gisa bada ere. Alde batetik, adibide edo pasadizo pertsonal zehatzetan izan ezik, orain arte idatzitako lerro guztiak neuk ere sinatzen ditudala esateko.