Aitzorrotzia. Aitzorrotzetik zaintzen den eremua.
Oso iradokitzailea da. Irudi asko sortarazten digu. Zalantza gehiago. Balizkotasunak.

Halere, “what is if” baino lehen, egiaztapenak. Lurralde politikoak ez dira fenomeno naturalak. Ez dira linealak ere, ez bederen marra zuzena gorpuzten duen linea batean. Sortu behar dira. Aginte baten esku hartzea beharrezkoa da.
Nafarroako erregeak sortu behar izan zuen harreman politiko garaikidea, bere garaikoa jakina. XIX. mendeko estatu-naziotik ezer gutxi zuena, bistan dena. Eta aurreneko garaiko sustraien gainean. Aitzorrotz horren osagaia da.

Historia behatoki bikaina da Aitzorrotz. Gai da laberintoaren ertz ugari erakusteko.

• Araba – Gipuzkoa izango zirenak nondik eta noiz zatitzen dira bitan.
• Gebaratarren botere itzela. Eta haren “traizioak”.
• Gebara – Ganboa: Aldaieta. Gizarte egiturak berpiztea.
• Nafarroa – Ganbara – Ganboa: etorkizuneko Gipuzkoaren botore-orekak.
• Lurraldetasuna edo lurralderik gabeko eta harreman pertsonal jerarkikoetan oinarritutako gizarte ereduak.

Elena Barrena modu laburrean hemen

1766ko matxinadak berak ere nortasun propioa du bailaran.
Asko kostata egingo du bat Leintz-Bailarak Gipuzkoarekin. Oñatiko gebararren botere gunea handia eta zabala baita. Are beranduago Oñatik berak ere. Esan beharrik ez dago, Debagoienan egun kapitala ez da Donostia, Gasteiz baizik.

*Erlazionatutako dokumentua etzi.pm atarian

*Irudiaren jatorria: https://twitter.com/vicengi1/status/948547268809981952