Sus laborales

Iritsi da aurtengo martxoaren 8a, emakumeok gure baldintza eta eskubideak aldarrikatzeko eguna. Iritsiko da ere aldarrikapenerako beharrean, egun hori ospakizunerako erabiliko dugun tenorea. Noizbait. Baina bitartean, egun honetan, emakumeen aurka egiten diren gutxiespen, kalte, eraso eta bestelako asko salatzeko erabiltzen jarraitu beharko dugu. Eta Asteasuko Udal artxiboan, oraingo honetan, hezkuntzaren arlotik jotzea erabaki dugu.

Garai batean, Udal Eskolako irakasleek haurrei erakatsi beharrekoen materien nondik norakoak Udalari jakinarazten zien. Garai haietan eskolak bitan zatituak zeuden: neskak alde batetik eta mutilak bestetik. Posible bazen, eskola bitan zatitzen zen eta bi sarrera desberdin zeuden bakoitzarentzat. Bestela bi eraikin erabiltzen ziren. Irakasleak ere horrela banatzen zituzten: emakume bat nesken eskolan eta gizonezko bat mutikoen eskolan.

Hau berez larria dela iruditzen zaigu, haurrek txikitatik ikusten baitute beste sexukoa desberdin eta "ukiezin" bezala. Baina are larriagoa da kontutan hartzen badugu eskola bietan ematen zen materia oso bestelakoa. Askotan entzun diegu gure amonei josten, brodatzen, barrenak hartzen,... eskolan ikasi zutela. Gure aitonei ez.

Gure artxiboan ikusi ditzakegu 1896-1898 urteetan eskolan ikasten ziren materien nondik norakoak. Neskek erlijioa, geografia, matematika, irakurketa, eta gramatika materia orokorrak ikasten zituzten, beti ere mutikoek baino maila baxuagoan. Gainera, mutikoek nekazaritza eta ekonomia orokorreko materiak ikasten zituzten bitartean, neskek "Economia" izeneko ikasgaia ere bazuten. Baina bertan ikasi beharreko ikasgaiak oso bestelakoak ziren. Besteak beste: "qué importancia tiene en la familia el ama de casa", "qué debe hacerse en cada uno de los días de la semana", "hay necesidad de madrugar?", "¿qué debe hacer el ama así que se levante"... Galdera hauei erantzun emateko honako liburu hau erabiltzen zuten.

Hezkuntza mota honen ondorioa da, gaur, egun hori aldarrikatu behar dugula. Beraz, oraingo haurrek jasotzen duten hezkuntza egokitzea eta zuzentzea beharrezkoa dira etorkizunean ospakizun bihurtu dezagun.

Amagoia Piá

Irudia: http://historiadelafamiliaarrando.blogspot.com.es